Si ta regjistroj pronën të cilën porsa e kam blerë?

Kur blerësi dhe shitësi i një prone e arrijnë marrëveshjen për çmimin e shitblerjes dhe për çështjet tjera, ata duhet të shkojnë në zyrën e noterit për ta lidhë kontratën e shitblerjes me qëllim të realizimit të bartjes. Sipas Ligjit për Familjen, edhe bashkëshortët e tyre duhet të jenë të pranishëm. Çdo komunë e ka një ose më shumë noterë, të licencuar nga qeveria për t’i përgatitur dhe vërtetuar të gjitha kontratat private për bartjen e të drejtave të pronës së paluajtshme. Tarifat noteriale janë të postuara në zyrën e noterit. Pasi që blerësi dhe shitësi të pajtohen me kushtet e kontratës së shitblerjes, blerësi shkon në bankë për t’ia transferuar shitësit shumën e çmimit të blerjes. Noteri e vërteton kontratën e shitblerjes pasi që i tërë dokumentacioni të jetë i plotë. (Nëse çmimi i shitblerjes është më pak se 10,000 €, nga blerësi nuk kërkohet transferimi i parave nëpërmjet bankës). Blerësi pastaj e regjistron pronën në Zyrën Kadastrale Komunale (ZKK) në emrin e vet (ose si pronë e përbashkët 1 ). ZKK-ja nuk kërkon incizim gjeodezik të pronës nëse ajo pronë nuk ndahet. Nëse blerësi dhe shitësi pajtohen për realizimin e incizimit gjeodezik, ata duhet ta angazhojnë një gjeodet ose një kompani gjeodezike, dhe blerësi aplikon për ndryshim në kadastër (të pronës së inçizuar) në të njëjtën kohë kur aplikon për regjistrimin e pronës. Aplikimi për regjistrim të ndryshimeve duhet të bëhet brenda 60 ditëve nga dita kur janë kryer matjet. Ligji kërkon që stafi i gjeodezisë së ZKK-së ta regjistrojë ndryshimin në kadastër brenda tri ditëve.

Blerja dhe shitja e pronës

Blerësi dhe shitësi takohen në zyrën e noterit, së bashku me bashkëshortët e tyre, dhe i prezantojnë dokumentet e mëposhtme:

• Kopjet e letërnjoftimeve të Kosovës të blerësit dhe të shitësit dhe të bashkëshortëve të tyre;
• Dëshminë e pagesës së çmimit të blerjes (faturën bankare ose dëftesën personale);
• Çertifikatën e pronësisë së shitësit, e cila lëshohet nga ZKK-ja me pagesë prej 4€, dhe
• Nëse prona ndahet, kopjen e planit të pronës, që lëshohet nga sektori i gjeodezisë së ZKK-së me pagesë prej 5 €.

Regjistrimi i pronës në Zyrën Komunale Kadastrale

Për t’i regjistruar të drejtat e fituara rishtazi mbi pronën e tij në ZKK, blerësi duhet t’i paraqesë dokumentet e mëposhtme:

• Formularin e plotësuar të kërkesës;
• Një kopje të kontratës së noterizuar të shitblerjes;
• Të gjitha dokumentet e ofruara tek noteri;
• Dëshminë e pagesës së tatimit në pronë (nga Zyra Komunale e Financave);
• Një çertifikatë që tregon se komuna nuk është e interesuar për blerjen e pronës, e cila lëshohet nga ZKK-ja ose Zyra Komunale për Urbanizëm ; dhe
• Dëshmia e pagesës së tarifës për regjistrim (pagesa varet nga vlera e pronës). Nëse prona është e regjistruar si pronë bashkëshortore mes burrit dhe gruas, nuk ka pagesë për regjistrim.

Çdo pagesë e tarifës ose taksës mbi 10 € duhet të bëhet në bankë dhe kërkohet dëshmia e pagesës bankare. Pagesat nën 10 € paguhen në zyrën përkatëse. Koha e parashikuar për t’i mbledhur/përgatitur këto dokumente është 1-3 ditë.

ZKK-ja e kryen regjistrimin

ZKK-ja detyrohet me ligj që ta kryejë regjistrimin brenda pesëmbëdhjetë ditëve. Gjatë kësaj periudhe, ZKK-ja e poston njoftimin për bartjen e pronës në tabelën e informatave të ZKK-së për pesë ditë. Pas miratimit të regjistrimit të ri, ZKK-ja e njofton pronarin e ri për të ardhur në ZKK për ta marrë kopjen e çertifikatës së pronësisë dhe Vendimit për bartje të pronës në emër të pronarit të ri.

SI TA REGJISTROJ TË DREJTËN PRONËSORE QË RRJEDH NGA VENDIMI I GJYKATËS?

Kur gjykata ka vendosur për një mosmarrëveshje rreth të drejtave pronësore, gjykata mund ta nxjerrë një vendim me të cilin i përcakton të drejtat ligjore mbi pronën e paluajtshme. Personi, të drejtat pronësore të së cilit janë themeluar nga gjykata, duhet ta regjistrojë të drejtën e tij pronësore në Zyrën Kadastrale Komunale (ZKK). Regjistrimi i pronës në Zyrën Komunale Kadastrale (procesi zgjatë 1-3 ditë) Në rrethanat kur një personi i është konfirmuar e drejta pronësore nga gjykata, ai person duhet t’i paraqesë dokumentet e mëposhtme pranë ZKK-së për regjistrimin e të drejtave të tij pronësore:

• Formularin e plotësuar të kërkesës,
• Vendimin zyrtar të gjykatës,
• Kopjen e letërnjoftimit të pronarit të ri,
• Kopjen e planit të pronës (që merret nga sektori i gjeodezisë në Zyrën Kadastrale Komunale me pagesë prej 5 €),
• Dëshminë e pagesës së tatimit në pronë (nga Zyra Komunale e Financave), dhe
• Pagesa e tarifës për regjistrim (50 €). Koha e parashikuar për t’i mbledhur këto dokumente është 1-3 ditë.

Nuk keni nevojë që të shkoni tek noteri ZKK-ja e kryen regjistrimin (procesi zgjatë 15 ditë) ZKK-ja detyrohet me ligj që ta kryejë regjistrimin brenda pesëmbëdhjetë ditëve. Gjatë kësaj periudhe, njoftimi i transferimit të pronësisë postohet në tabelën e informatave të ZKK-së për pesë ditë. Pas miratimit të regjistrimit të ri, ZKK-ja e njofton pronarin e ri për të ardhur në ZKK për ta marrë kopjen e certifikatës së pronësisë. Koha maksimale për ta kryer këtë proces vlerësohet të jetë 15 ditë.

SI TË REGJISTROHET PRONA E MARRË SI DHURATË?

Për të nisur procesin e regjistrimit të pronës së marrë si dhuratë në Zyrën Komunale Kadastrale (ZKK), kërkohet kontrata ndërmjet dhuratëdhënësit dhe dhuratëmarrësit, e përmbyllur zyrtarisht nga noteri me ç’rast dhuratëdhënësi dhe dhuratëmarrësi i pronës duhet të jenë të pranishëm në zyrën e noterit. Noteri përpilon aktin noterial që përmban informata specifike për pronën në fjalë. Noteri informon dhuratëdhënësin dhe dhuratëmarrësin mbi detyrimet që ata marrin përsipër me ekzekutimin e kontratës. Kontrata përcakton që dhuratëmarrësi pajtohet ta pranojë dhuratën. Tarifa e noterit për një dhuratë nga prin – di për fëmijën, është 50% e tarifës që aplikohet në rast të shitblerjes së pronës e cila tarifë është e bazuar në vlerën e pronës. Nëse prona që dhurohet do të ndahet nga një pronë më e madhe, dhuratëdhënësi duhet të angazhojë një gjeodet të licencuar ose kompani për matje gjeodezike për të kryer studimin. Pronari i një prone të paluajtshme (dhuratëdhënësi) mund të bart pa pagesë të drejtën mbi pronën e tij/saj ose një pjesë të pronës së tij/saj te dhuratëmarrësi/t. Dhuratëmarrës mund të jenë trashëgimtarët e tij/saj potencial ligjorë ose ndonjë palë e tretë/jashtme. Dhuratëmarrësi/t duhet të pajtohen ose jo për një dhurim të tillë. Prona që i nënshtrohet këtij transferimi nuk mund të jetë pjesë e një procesi të mëvonshëm të trashëgimisë pas vdekjes së pronarit (përveç nëse ky transfer pengon realizimin e të drejtës së trashëgimisë të një apo më shumë trashëgimtarëve të ligjshëm). Marrëdhënia mes dhuratëdhënësit dhe dhuratëmarrësit përcaktohet në Ligjin për Marrëdhëniet e Detyrimeve1 dhe pjesërisht në Ligjin për Trashëgiminë .

Fillimi i procedurës së dhurimit zyrtar të pronës?

Për regjistrim, ZKK kërkon dokumentet e mëposhtme:

• Kërkesën për regjistrim, të plotësuar
• Kontratën mbi dhuratën, të hartuar dhe vërtetuar te noteri;
• Kopjen e letërnjoftimit të personit që regjistron pronën;
• Dëshminë për pagesën e tatimit në pronë (nga Zyra Komunale e Tatimit në Pronë);
• Dëshminë e pagesës së tarifës së regjistrimit.

ZKK detyrohet me ligj që të kryejë regjistrimin brenda 15 ditëve.

Gjatë kësaj periudhe, një njoftim për transferimin e pronësisë afishohet në tabelën e shpalljeve në ZKK për pesë ditë. Sapo të miratohet regjistrimi i ri, ZKK njofton dhuratëmarrësin të vijë në ZKK për të marrë kopjen e çertifikatës së pronësisë dhe kopjen e vendimit mbi pronën e marrë si dhuratë.

SI T’A REGJISTROJ PRONËN E TRASHËGUAR?

Kur vdes një i rritur, pasuria e të ndjerit duhet t’iu shpërndahet trashëgimtarëve të atij personi nëpërmjet një procedure formale të trashëgimisë. Bashkëshorti/ja dhe fëmijët (djemtë e vajzat) e kanë të drejtën në trashëgimi të pronës si trashëgimtarë të radhës së parë. Në mungesë të tyre, Ligji për Trashëgiminë e rregullon rendin e trashëgimisë. Për ta filluar procesin e trashëgimisë, ju do të duhet ta plotësoni dëshminë e vdekjes pas lëshimit të çertifikatës së vdekjes. Zyra e Gjendjes Civile e lëshon dëshminë e vdekjes me pagesë prej 3 €. Dëshmia e vdekjes duhet të përmbajë informatat e plota për të gjitha pronat e luajtshme dhe të paluajtshme të të ndjerit dhe listën e të gjithë trashëgimtarëve të të ndjerit (meshkuj dhe femra). Nëse të gjithë trashëgimtarët pajtohen se si të ndahet prona në mes tyre, atëherë procedura e trashëgimisë është procedurë jokontestimore që mund të iniciohet në gjykatë ose tek noteri. Nëse trashëgimtarët nuk pajtohen për ndarjen e pronës, atëherë ata duhet të shkojnë në gjykatë që të nisin procedurën kontestimore të trashëgimisë. Trashëgimtarët duhet të pyesin në gjykatë apo tek noteri në lidhje me tarifat që duhet të paguhen në lidhje me këtë procedurë. Pasi që gjykata apo noteri ta nxjerrë vendimin për trashëgiminë, trashëgimtarët duhet t’i regjistrojnë pronat e tyre në Zyrën Kadastrale Komunale (ZKK). .

Marrja e dëshmisë së vdekjes në Zyrën e Gjendjes Civile:

Kur blerësi dhe shitësi i një prone e arrijnë marrëveshjen për çmimin e shitblerjes dhe për çështjet tjera, ata duhet të shkojnë në zyrën e noterit për ta lidhë kontratën e shitblerjes me qëllim të realizimit të bartjes. Sipas Ligjit për Familjen, edhe bashkëshortët e tyre duhet të jenë të pranishëm. Çdo komunë e ka një ose më shumë noterë, të licencuar nga qeveria për t’i përgatitur dhe vërtetuar të gjitha kontratat private për bartjen e të drejtave të pronës së paluajtshme. Tarifat noteriale janë të postuara në zyrën e noterit. Pasi që blerësi dhe shitësi të pajtohen me kushtet e kontratës së shitblerjes, blerësi shkon në bankë për t’ia transferuar shitësit shumën e çmimit të blerjes. Noteri e vërteton kontratën e shitblerjes pasi që i tërë dokumentacioni të jetë i plotë. (Nëse çmimi i shitblerjes është më pak se 10,000 €, nga blerësi nuk kërkohet transferimi i parave nëpërmjet bankës). Blerësi pastaj e regjistron pronën në Zyrën Kadastrale Komunale (ZKK) në emrin e vet (ose si pronë e përbashkët). ZKK-ja nuk kërkon incizim gjeodezik të pronës nëse ajo pronë nuk ndahet. Nëse blerësi dhe shitësi pajtohen për realizimin e incizimit gjeodezik, ata duhet ta angazhojnë një gjeodet ose një kompani gjeodezike, dhe blerësi aplikon për ndryshim në kadastër (të pronës së inçizuar) në të njëjtën kohë kur aplikon për regjistrimin e pronës. Aplikimi për regjistrim të ndryshimeve duhet të bëhet brenda 60 ditëve nga dita kur janë kryer matjet. Ligji kërkon që stafi i gjeodezisë së ZKK-së ta regjistrojë ndryshimin në kadastër brenda tri ditëve.

Regjistrimi i pronës së trashëguar në Zyrën Kadastrale Komunale:

Për regjistrim, ZKK-ja kërkon:

• Kërkesa e plotësuar për regjistrim;
• Vendimi i lëshuar nga noteri ose gjykata;
• Të gjitha dokumentet e ofruara noterit ose gjykatës (me përjashtim të dëshmisë së vdekjes dhe çertifikatës së vdekjes);
• Dëshminë e pagesës së tatimit në pronë (nga Zyra Komunale e Financave);
• Dëshminë e pagesës së tarifës për regjistrim. Nëse trashëgimtarët kanë vendim noterial, tarifa është 10 € për trashëgimtar. Nëse trashëgimtarët kanë vendim gjyqësor, tarifa është 50 €.

Çdo pagesë e tarifës ose taksës mbi 10 € duhet të bëhet në bankë dhe kërkohet dëshmia e pagesës bankare. Të gjitha pagesat nën 10 € paguhen në zyrën përkatëse. ZKK-ja është e detyruar me ligj që ta kryejë regjistrimin brenda pesëmbëdhjetë (15) ditëve. Gjatë kësaj periudhe, njoftimi për bartjen e pronësisë postohet në tabelën e informatave të ZKK-së për pesë ditë. Pas miratimit të regjistrimit të ri, ZKK-ja i njofton trashëgimtarët (pronarët e rinj) që të vijnë në ZKK dhe ta marrin kopjen e çertifikatës së pronësisë që thotë se trashëgimtarët të cilët e kanë trashëguar pronën tani e zotërojnë atë bashkërisht. Nëse trashëgimtarët duan që ta ndajnë pronën, kërkohet incizimi gjeodezik i pronës. ZKK-ja mund ta sigurojë listën e gjeodetëve dhe kompanive gjeodezike si dhe tarifat e incizimit gjeodezik. Trashëgimtarët duhet ta nënshkruajnë kontratën në zyrën e noterit ku jepen hollësitë për ndarjen e pronës. Brenda 60 ditëve nga realizimi i incizimit gjeodezik, secili trashëgimtar duhet ta parashtrojë kërkesën pranë ZKK-së për regjistrimin e pronës së ndarë. Trashëgimtari duhet t’ia bashkëngjisë kontratën e noterizuar dhe ta paguajë tarifën prej 20 €.

Marrja e dëshmisë së vdekjes në Zyrën e Gjendjes Civile:

Kur blerësi dhe shitësi i një prone e arrijnë marrëveshjen për çmimin e shitblerjes dhe për çështjet tjera, ata duhet të shkojnë në zyrën e noterit për ta lidhë kontratën e shitblerjes me qëllim të realizimit të bartjes. Sipas Ligjit për Familjen, edhe bashkëshortët e tyre duhet të jenë të pranishëm. Çdo komunë e ka një ose më shumë noterë, të licencuar nga qeveria për t’i përgatitur dhe vërtetuar të gjitha kontratat private për bartjen e të drejtave të pronës së paluajtshme. Tarifat noteriale janë të postuara në zyrën e noterit. Pasi që blerësi dhe shitësi të pajtohen me kushtet e kontratës së shitblerjes, blerësi shkon në bankë për t’ia transferuar shitësit shumën e çmimit të blerjes. Noteri e vërteton kontratën e shitblerjes pasi që i tërë dokumentacioni të jetë i plotë. (Nëse çmimi i shitblerjes është më pak se 10,000 €, nga blerësi nuk kërkohet transferimi i parave nëpërmjet bankës). Blerësi pastaj e regjistron pronën në Zyrën Kadastrale Komunale (ZKK) në emrin e vet (ose si pronë e përbashkët 1 ). ZKK-ja nuk kërkon incizim gjeodezik të pronës nëse ajo pronë nuk ndahet. Nëse blerësi dhe shitësi pajtohen për realizimin e incizimit gjeodezik, ata duhet ta angazhojnë një gjeodet ose një kompani gjeodezike, dhe blerësi aplikon për ndryshim në kadastër (të pronës së inçizuar) në të njëjtën kohë kur aplikon për regjistrimin e pronës. Aplikimi për regjistrim të ndryshimeve duhet të bëhet brenda 60 ditëve nga dita kur janë kryer matjet. Ligji kërkon që stafi i gjeodezisë së ZKK-së ta regjistrojë ndryshimin në kadastër brenda tri ditëve.